Martwica kości szczęki a leczenie implantologiczne

Martwica kości szczęki to patologia układu stomatognatycznego, będąca najczęściej efektem przyjmowania niektórych leków, np. kortykosteroidów, a także przebytej chemio- lub radioterapii. Leczenie martwicy kości szczęki polega na chirurgicznym zaopatrzeniu rany, stosowaniu płukanek z chlorheksydyną, antybiotyków oraz leków przeciwbólowych.

Z tekstu dowiesz się:

• jakie są przyczyny martwicy kości szczęki,
• w jaki sposób się ona objawia,
• jak leczy się martwicę kości szczęki,
• czy martwica kości szczęki ma znaczenie przy leczeniu implantologicznym.

Martwica kości – zwana również osteonekrozą – to patologia polegająca na obumarciu komórek kostnych na skutek ich ostrego niedokrwienia. Martwica może dotyczyć właściwie każdej kości w organizmie człowieka, również w układzie stomatognatycznym. Jednym z przykładów takich schorzeń jest martwica kości szczęki.

Martwica kości szczęki – przyczyny

Martwica kości szczękijest najczęściej powikłaniem po przeprowadzonym leczeniu nowotworowym – w większości przypadków diagnozowana jest martwica kości szczęki po radioterapii lub chemioterapii. Udowodniono również związek martwicy kości szczęki z przyjmowaniem bisfosfonianów – substancji stosowanych m.in. w leczeniu osteoporozy, choroby Pageta kości oraz krótkotrwałym leczeniu ostrej hiperkalcemii.

Oprócz tego ryzyko rozwoju martwicy kości szczęki zwiększają:

• próchnica,
• choroby przyzębia,
• niedostateczna higiena jamy ustnej,
• noszenie źle dopasowanych protez zębowych,
• urazy mechaniczne jamy ustnej,
• częściowe bezzębie,
• stosowanie kortykosteroidów,
• picie alkoholu i palenie papierosów,
• choroby współistniejące, takie jak cukrzyca, otyłość, niewydolność nerek, reumatoidalne zapalenie stawów.

Martwica kości szczęki – objawy

Głównym objawem martwicy kości szczęki jest ubytek błony śluzowej jamy ustnej z odsłonięciem kości szczęki. Towarzyszą mu:

• ból,
• obrzęk,
• wyciek treści ropnej,
• szczękościsk,
• nadmierna suchość jamy ustnej,
• infekcje grzybicze,
• w zaawansowanych stadiach – patologiczne złamania szczęki.

Martwica kości szczęki – leczenie

Jak dotąd nie powstał jeden protokół dotyczący leczenia martwicy kości szczęki. Jedną z dziedzin stomatologii, w ramach których pomaga się pacjentom z tym schorzeniem, jest chirurgia dentystyczna – chirurg oczyszcza miejsce martwicy, usuwa ogniska ropne, a także zaopatruje ranę. Są badacze, którzy twierdzą, że zabiegi chirurgiczne zwiększają ryzyko patologicznych złamań szczęki, więc zalecają leczenie farmakologiczne – stosowanie płukanek do jamy ustnej zawierających chlorheksydynę oraz długotrwałą antybiotykoterapię.

Martwica kości szczęki a leczenie implantologiczne

Martwica kości szczęki ma duży wpływ na możliwość przeprowadzenia u pacjenta leczenia implantologicznego. Z jednej strony, nawet wyleczona w negatywny sposób odbija się na ilości i jakości tkanki kostnej, a to w wielu przypadkach stanowi przeciwwskazanie do późniejszego leczenia przy zastosowaniu implantów zębowych.

Z drugiej strony, jak już wcześniej wspomniano, martwica kości szczęki może się rozwinąć jako skutek przyjmowania niektórych leków, m.in. kortykosteroidów oraz bisfosfonianów. Dlatego podczas konsultacji lekarz zajmujący się implantologią pyta pacjenta o ewentualną terapię tego typu, tak aby wykluczyć, że martwica rozwinie się już po wszczepieniu implantu i spowoduje niepowodzenie całej terapii.

Co ważne, okres połowicznego rozpadu bisfosfonianów wynosi nawet 10 lat, więc długotrwałe przyjmowanie preparatów tego typu może prowadzić do ich znacznego nagromadzenia w kościach. Dlatego należy precyzyjnie informować lekarza dentystę o swoim stanie zdrowia, chorobach przewlekłych oraz stosowanych lekach. Jest to bardzo istotne, szczególnie przed zaplanowanymi zabiegami implantologicznymi.